Chojnowski Park Krajobrazowy

Park powstał w 1993 r. a jego symbolem jest borsuk, który znalazł na tym terenie dobrą ostoję. Ochroną objęto tereny leśne i łąkowe wraz z doliną Jeziorki. W jego granicach znalazło się 6,8 tys. ha, z czego 75 proc. powierzchni zajmują lasy, a 15 proc. – łąki. Kolejne 4,7 tys. ha podlega ochronie stanowiąc otulinę. Park ciągnie się od Konstancina-Jeziorny i Obór oraz Wilczynka na wschodzie aż za Prażmów na południowym-zachodzie. Zachodnią granicę stanowi Jeziorka. 

Kompleks Lasów Chojnowskich jest dużym, lecz rozczłonowanym obszarem, stanowiącym jednak jedną przyrodniczą całość. Z uwagi na dość żyzne, mimo iż lekkie piaszczyste i piaszczysto – gliniaste gleby, występują tu drzewostany liściaste i mieszane. Obok borów świeżych i przeważających borów mieszanych są tu także zbiorowiska leśne o charakterze grądowym i łęgowym. Wśród drzew liściastych dominują: dąb szypułkowy, grab pospolity, brzoza brodawkowata, topola, osika, olsza czarna, rzadziej lipa drobnolistna, jesion wyniosły, wiąz szypułkowy i buk zwyczajny, natomiast wśród drzew iglastych przeważa sosna zwyczajna, miejscami uzupełniona przez świerk pospolity i modrzew europejski. Najcenniejsze fragmenty lasów zostały objęte ochroną rezerwatową, a stare i okazałe drzewa uznano za pomniki przyrody.

Zespoły leśne urozmaicone są wyspowo występującymi , obszarami torfowiskowymi z charakterystyczną dla nich florą. Osobliwością przyrodniczą torfowisk są tzw. turzycowiska. Przylegające do kompleksów leśnych łąki i pastwiska stanowi roślinność półnaturalna, a wypasanie i koszenie hamuje ekspansję drzew i krzewów. Na szczególną uwagę zasługują rośliny chronione, stanowiące często rzadkość na Mazowszu. Dość monotonny, wynikający z nizinnego charakteru, krajobraz Parku ożywiają niewielkie, do 10 m, wzniesienia w postaci wydm śródlądowych, głównie w rejonie Pilawy, Czarnowa, Słomczyna i Konstancina. Szczególnie pięknym akcentem w krajobrazie są doliny rzek, Jeziorki i Zielonej oraz stawy i zanikające bagienne jeziorka. Meandrujące koryto Jeziorki z bujnie porośniętymi brzegami, często o stromych skarpach, stanowi oprawę wijącej się po jej dnie rzeki. W wodach Jeziorki żyje ponad 20 gatunków ryb.

Lasy, zarośla, łąki i śródleśne jeziorka stanowią doskonałe miejsca bytowania bogatej fauny. O przeszłości tego terenu świadczą stojące niemal przy każdej drodze kapliczki i świątki leśne z obrazkiem Matki Boskiej lub figurką Jezusa Frasobliwego. Te miejsca wiele pamiętają – są niemymi świadkami powstań narodowych czy ważnych chwil z życia lokalnej społeczności. Są to więc głownie kapliczki wotywne na zdrowie, deszcz, urodzaje, błogosławieństwo w pracy. Niegdyś w tych miejscach okoliczna ludność odprawiała Anioł Pański, różańce i nabożeństwa majowe.

Gatunki roślin rzadkich oraz objętych całkowitą lub częściową ochroną: widłak jałowcowaty, widłak goździsty, pióropusznik strusi, podkolan biały, listera jajowata, gnieźnik leśny, storczyk plamisty. Storczyk szerokolistny, śnieżyczka przebiśnieg, parzydło leśne, pomocnik baldaszkowy, barwinek pospolity, rojnik pospolity, orlik pospolity, grążel żółty, sasanki, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, wiciokrzew pomorski, porzeczka czarna, kruszyna pospolita, kalina koralowa, centuria pospolita, grzybień biały, pokrzyk wilcza jagoda, konwalia majowa, kopytnik pospolity, kocanki piaskowe, pierwiosnka lekarska, pierwiosnka wyniosła, płucnica islandzka.

Wśród wielu gatunków zwierząt występujących w Parku kilkadziesiąt objętych jest ochroną. Zwierzynę łowna reprezentują łoś, sarna i dzik. W leśnych uroczyskach żyją lisy, borsuki, kuny leśne, łasice, tchórze i jenoty, a z drobniejszych ssaków jeże, krety i ryjówki. Na brzegach wód spotkać można piżmaki i karczowniki.

Według pobieżnych informacji gnieździ się tu ok. 100 gatunków ptaków, wśród których na szczególną uwagę zasługują następujące puszczańskie drapieżniki: jastrząb gołębiarz, krogulec, myszołów, puszczyk, puchacz i sowa uszata. Na obszarach podmokłych i w okolicach wód spotkać można takie gatunki ptaków jak łabędź niemy, bocian czarny i biały, czapla siwa, żuraw i błotniaki. Spośród innych przedstawicieli awifauny warto zaznaczyć obecność następujących gatunków: dzięcioły czarny, zielony, duży i średni, wilga, dudek, kukułka, grubodziób, kraska, dzięciołek, strzyżyk, rudzik, kos, zaganiacz, pierwiosnek, skowronek polny, słowik szary, trzcinniczek, kilka gatunków sikor, kruk i zimorodek.

Dobre warunki wegetacji znajdują tutaj gady i płazy reprezentowane przez jaszczurki żyworodną i zwinkę, żmiję zygzakowatą, zaskrońca zwyczajnego, padalca zwyczajnego oraz kilka gatunków żab i ropuch. Najmniej informacji o faunie Parku dotyczy zwierząt bezkręgowych, które z pewnością reprezentowane są co najmniej przez kilkaset gatunków.

Ośrodek Edukacyjny i Biuro Zarządu Parków Krajobrazowych Mazowieckiego, Chojnowskiego i Brudzeńskiego mają swoją siedzibę w Otwocku, przy ul. Sułkowskiego 11, tel. 22 779 26 94, www.parkiotwock.pl , sekretariat@parkiotowck.pl . Nieopodal znajduje się Baza „Torfy”.